Αποκατάσταση Archives - ΕνΛόγω™ Διεπιστημονικό Κέντρο

17Φεβ2014

Αποκατάσταση των λεκτικών ήχων στην ελληνική γλώσσα

Αποκατάσταση του φθόγγου /s/

Η θέση της πλάτης της γλώσσας παρουσιάζεται με την παλάμη, όπως τα δάκτυλα του χεριού, μαζεμένα το ένα δίπλα στο άλλο, ελαφρά γυρίζουν κάτω από την οριζόντια γραμμή και εφάπτονται με την άλλη παλάμη, κλεισμένη σε μπουνιά, απεικονίζοντας τα κάτω δόντια. Με την παλάμη εμπρός στα χείλια του λογοπεδικού, το παιδί αισθάνεται την κρύα, κατευθυνόμενη προς τα εμπρός εκπνοή, την οποία πρέπει να επιτύχει. Η εκπνεόμενη ροή του αέρα απεικονίζεται και με βαμβάκι, φτερό, χαρτάκι, τοποθετημένα εμπρός από τα χείλια και παρεκτρεπόμενα από αυτή.

[…]

ΑρθρογραφίαΛογοθεραπεία

ΑποκατάστασηάρθρωσηΛογοθεραπεία

Αποκατάσταση του φθόγγου /s/

Η αποκατάσταση των δυσκολιών άρθρωσης αποτελεί μια ιδιαίτερη διαδικασία που συχνά εφαρμόζουν οι λογοθεραπευτές σε παιδιά και σε ενήλικες. Υπάρχει σημαντική διαφορά στις διάφορες προσεγγίσεις που εφαρμόζονται ανάλογα με την περίπτωση της δυσκολίας που πρέπει να αντιμετωπίσουν. Ένας από τους δυσκολότερους φθόγγους είναι το /σ/, που συνήθως χρειάζεται μια μακροχρόνια θεραπεία (από 6 έως και 9 μήνες) για να αποκατασταθεί. Ο ρόλος των γονέων στην αποκατάσταση της ορθής άρθρωσης είναι σημαντικός.

[…]

ΑρθρογραφίαΛογοθεραπεία

ΑποκατάστασηΑρθρωτικές δυσκολίεςΛογοθεραπεία

Στάδια αποκατάστασης της άρθρωσης

Εναρκτήριο στάδιο

Περιλαμβάνει διαδικασίες τοποθέτησης των φθόγγων, με τις οποίες δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την σωστή άρθρωση του φθόγγου σε μεμονωμένη κατάσταση. Αυτές οι ιδιαίτερες για την λογοθεραπευτική παρέμβαση διαδικασίες είναι διαφορετικές για κάθε φθόγγο: με ειδικά εργαλεία (καθετήρες), τα όργανα της ομιλίας τοποθετούνται στην συγκεκριμένη αρθρωτική θέση και ακολουθεί προσπάθεια για σωστή παραγωγή του φθόγγου. Η θέση μπορεί να επιτευχθεί και ενεργητικά, με την αντιγραφή και μετά από εξηγήσεις από την μεριά του λογοθεραπευτή σε κατανοητή γλώσσα.

[…]

ΑρθρογραφίαΛογοθεραπεία

ΑποκατάστασηάρθρωσηΛογοθεραπείαΟμιλία

Η διαδικασία αποκατάστασης των διαταραχών άρθρωσης

Η διαδικασία της αποκατάστασης των διαταραγμένων φθόγγων περιλαμβάνει 3 κατηγορίες ασκήσεων, τις επονομαζόμενες τοποθέτηση, αυτοματοποίηση και διαφοροποίηση.

Τοποθέτηση ονομάζουμε την διαδικασία “εισαγωγής” του φθόγγου στο λεκτικό σύστημα του παιδιού μέσω της επίδειξης ή εξήγησης των θέσεων που λαμβάνουν οι αρθρωτές, κατά την παραγωγή του φθόγγου, ενώ σε περίπτωση αποτυχίας της επίδειξης και εξήγησης χρησιμοποιούνται μηχανικές μέθοδοι “τοποθέτησης” των αρθρωτών (γλωσσοπίεστρα, ειδικά εργαλεία κ.τ.λ.), και τελειώνει με την επιτυχή παραγωγή του φθόγγου σε αυτόνομη θέση.

Τότε ξεκινά η διαδικασία της αυτοματοποίησης, δηλαδή η προσπάθεια ένταξης του αυτόνομου ορθά παραγόμενου φθόγγου σε λεκτικά σύνολα, όπως συλλαβές, λέξεις και προτάσεις. Ακλουθώντας την “αρχή της φυσιολογικής λεκτικής εξέλιξης” η διαδικασία σταματά όταν ο λεκτικός ήχος παράγεται σε όλες τις θέσεις και σε όλες τις επικοινωνιακές καταστάσεις.

Στην συνέχεια κάποιες περιπτώσεις διαταραχών στην λεκτική παραγωγή επιβάλει την διαφοροποίηση του υπό θεραπεία λεκτικού ήχου. Αυτές είναι οι περιπτώσεις όπου ο λεκτικός ήχος παράγεται ως κάποιος άλλος (συχνότερα στην περίπτωση των λ-ρ, θ-δ κ.τ.λ.). Η μέθοδος είναι ταυτόσημη της αυτοματοποίησης, με την διαφορά ότι σε κάθε παραγωγή συνυπάρχουν οι δύο διαφοροποιούμενοι λεκτικοί ήχοι. Με το πέρας της διαδικασίας αυτής λήγει οριακά η αποκατάσταση των διαταραχών άρθρωσης.

Ανδρέας Ν. Μπέσσας, PhD.S.L.P.

Λογοπαθολόγος – Ειδικός παιδαγωγός

Ειδικός αποκαταστατικός ακοολόγος

SHARE THIS WITH:

Χωρίς κατηγορία

ΑποκατάστασηάρθρωσηΠρωτότυπο

7Μαρ2012

Τα λάθη στο γραπτό των παιδιών

Συχνό ερώτημα και πρόβλημα των λογοθεραπευτών κατά την έναρξη του αποκαταστατικού προγράμματος σε περιπτώσεις παιδιών με δυσλεξία, είναι η καταγραφή και ταξινόμηση των συμπτωμάτων τους και η ταξινόμησή τους ιεραρχικά, ακολουθώντας τον απαράβατο κανόνα της λογοπαθολογίας της σειριοθέτησης των αποκαταστατικών διαδικασιών σύμφωνα με την φυσιολογική εξέλιξη των παιδιών.

Πως όμως μπορούμε να ακολουθήσουμε την φυσιολογική πορεία ανάπτυξης των ικανοτήτων γραφής και ανάγνωσης σε ένα τεχνητό γλωσσικό σύστημα, όπως είναι ο ανθρώπινος γραπτός λόγος; Υπάρχει φυσιολογική πορεία εξέλιξης της γραφής και της ανάγνωσης;

Η απάντηση είναι όχι! Ο γραπτός λόγος αποτελεί ένα ανθρώπινο δημιούργημα, μια προσπάθεια απεικόνισης του προφορικού λόγου, η οποία αν και περιλαμβάνει πολλά εξελικτικά χαρακτηριστικά (ειδικότερα σε γλώσσες με μακρόχρονη ιστορία όπως η Ελληνική), εντούτοις παραμένει ατελές ανθρώπινο δημιούργημα, το οποίο εκούσια μαθαίνεται από τον άνθρωπο, σε αντίθεση με τον προφορικό, στον οποίο η εκμάθηση συντελείται ακούσια.

Για τον λόγο αυτό ο σχεδιασμός ενός αποκαταστατικού προγράμματος δεν μπορεί να ακολουθήσει κάποια σειρά αυτόματης φυσιολογικής εξέλιξης, ούτε κάποια σειρά σύμφωνα με το σχολικό πρόγραμμα εκπαίδευσης (το οποίο έχει ήδη αποτύχει στην προσπάθεια εκμάθησης του γραπτού λόγου).

Η απάντηση είναι όχι! Ο γραπτός λόγος αποτελεί ένα ανθρώπινο δημιούργημα, μια προσπάθεια απεικόνισης του προφορικού λόγου, η οποία αν και περιλαμβάνει πολλά εξελικτικά χαρακτηριστικά (ειδικότερα σε γλώσσες με μακρόχρονη ιστορία όπως η Ελληνική), εντούτοις παραμένει ατελές ανθρώπινο δημιούργημα, το οποίο εκούσια μαθαίνεται από τον άνθρωπο, σε αντίθεση με τον προφορικό, στον οποίο η εκμάθηση συντελείται ακούσια.

Για τον λόγο αυτό ο σχεδιασμός ενός αποκαταστατικού προγράμματος δεν μπορεί να ακολουθήσει κάποια σειρά αυτόματης φυσιολογικής εξέλιξης, ούτε κάποια σειρά σύμφωνα με το σχολικό πρόγραμμα εκπαίδευσης (το οποίο έχει ήδη αποτύχει στην προσπάθεια εκμάθησης του γραπτού λόγου).

Για μια πλήρη θεραπευτική προσέγγιση επιβάλλεται η διαφοροποίηση των συμπτωμάτων σύμφωνα με το είδος της γνωστικής ανεπάρκειας που οδηγεί στην ελλειμματική ανάγνωση και γραφή.

Σημαντικός παράγοντας κατά την αξιολόγηση της κάθε περίπτωσης, είναι η έρευνα των γνωστικών ικανοτήτων των παιδιών, και ειδικότερα των ικανοτήτων που αφορούν την λεκτική μνήμη, προσοχή και επεξεργασία. Οι πληροφορίες αυτές, αν και δύσκολα ανιχνεύσιμες σε παιδιά με δυσλεξία (λόγω της ηλικίας τους) μπορούν να διαφωτίσουν τις σύνθετες πτυχές της δυσλεκτικής διαταραχής και να υποβοηθήσουν στον σχεδιασμό του αποκαταστατικού προγράμματος.
Ταυτόχρονα, ο λογοθεραπευτής θα πρέπει να γνωρίζει και να μπορεί να ανιχνεύει τα διάφορα λάθη στην ανάγνωση και στην γραφή, και να μπορεί να τα ταξινομήσει σε διαφορετικές κατηγορίες, σύμφωνα με την γνωστική ανεπάρκεια που οδηγεί σε αυτά. Σύγχρονες έρευνες έχουν αποδείξει την ύπαρξη 3 βασικών κατηγοριών – λάθη ακουστικής-γνωστικής επεξεργασίας, λάθη οπτικής-χωροτακτικής επεξεργασίας και λάθη γλωσσικής-γνωσιακής επεξεργασίας.

Εστιάζοντας στην κυρίαρχη διαταραχή του κάθε παιδιού, ο λογοθεραπευτής μπορεί γρήγορα και εύκολα να επιτύχει μια πλήρη αποκατάσταση των συμπτωμάτων της δυσλεξίας, χωρίς να ταλαιπωρείται και ο ίδιος, προσπαθώντας να επιτύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα, και το παιδί, καταβάλλοντας τις λιγότερες δυνατές προσπάθειες, και οι γονείς, αισθανόμενοι το αποτέλεσμα της θεραπείας.

Ανδρέας Ν. Μπέσσας, PhD.S.L.P.

Λογοπαθολόγος – Ειδικός παιδαγωγός

Ειδικός αποκαταστατικός ακοολόγος

SHARE THIS WITH:

Χωρίς κατηγορία

ΑποκατάστασηΔυσλεξίαΠρωτότυπο